Financieel overzicht valorisatie

Valorisatie RAAK

RAAK	Subsidie- verstrekker	Subsidie-bedrag in €	Project-budget in €	Looptijd
Centre of Expertise Healthy Ageing
DiAgRaMs	RAAK-pro	95.000	135.000	sep 13 - dec 17
Samenwerken met je ouders, hoe doe je dat?	RAAK-mkb	248.730	497.466	sep 14 – jan 17
Kinderen met ASS in de klas	RAAK-publiek	153.615	307.254	mrt 16 - feb 18
KennisNetwerk Ouderen en Preventie	RAAK-publiek	300.000	611.260	feb 15 - jan 17
Zorg voor Ouderen en Welzijn - top up	RAAK-top up	10.000	11.000	sep 16 - aug 17
Belasting en Belastbaarheid - top up	RAAK-top-up	10.000	12.520	sep 16 - aug 17
Digitaal	RAAK-publiek	253.416	506.881	jul 16 - jun 18
Vitalisering van de Sportvereniging	RAAK-publiek	298.225	679.995	mrt 17 – feb 19
Online introductiecursus Begeleid Leren	RAAK-top-up	10.000	10.000	mrt 17 – feb 18
Platform Inzet Technologie voor Gezondheid en Welzijn	RAAK- Platformregeling	99.700	99.700	sep 17 – aug 19
Effectiviteitsonderzoek Begeleid Leren	RAAK-publiek	66.775	66.775	dec 17 – dec 18
		1.545.461	2.937.851
Kenniscentrum Biobased Economy
Alkaloid for Farma	RAAK-kiem vang	20.000	30.000	okt 16 - dec 17
Farma uit Snoeimateriaal	RAAK-kiem vang	20.000	30.000	okt 16 - aug 17
Circulair Ontwerp Lupeol Extractie	RAAK-kiem vang	20.000	30.000	mrt 17 – feb 18
Waardecreatie Luteïne Extractie	RAAK-kiem vang	20.000	30.000	mrt 17 – feb 18
		80.000	120.000
Kenniscentrum Energie
P2G Using Biological Methanation	RAAK-pro	699.200	1.459.800	sep 15 - aug 19
Let's talk Energy	RAAK-publiek	233.475	466.950	nov 14 - mrt 17
R-Link	RAAK-surf	296.980	398.357	apr 16 - mrt 19
Biologische Methanolproductie	RAAK-kiem vang	20.000	36.450	aug 16 - jun 17
Kristalijne zonnecellen in Composiet	RAAK-mkb	298.790	597.970	mei 16 - apr 18
AgroCycle	RAAK-kiem vang	20.000	32.440	mei 17 - apr 18
PUMSwindT	RAAK-mkb	33.880	48.400	sep 17 - aug 19
		1.602.325	3.040.367
Kenniscentrum Ondernemerschap
The Proof of the Pudding	RAAK-mkb	299.050	599.540	mrt 16 - feb 18
MKB@Work	RAAK-mkb	294.510	599.680	sep 16 - aug 18
Limpressive	RAAK-take off	40.000	48.380	sep 16 - feb 17
TrustTheSource	RAAK-take off	32.970	32.970	sep 16 - feb 17
Duurzaam Duurzamer Produceren	RAAK-mkb	300.000	601.507	sep 15 - aug 17
Bedrijfskundige Innovaties in Aardbevingbestendige Bouw	RAAK-mkb	299.964	608.636	mrt 16 - feb 18
Triple Aim+	RAAK-publiek	300.000	608.986	jun 17 - mei 19
Sovatass	RAAK-publiek	290.548	585.196	feb 17 - jan 19
Hoorgames	RAAK-kiem creatieve industrie	19.980	31.185	jan 17 - dec 17
Verwonderpaspoort 2.0	RAAK-kiem creatieve industrie	19.735	30.615	sep 17 - aug 18
		1.896.757	3.746.695
Kenniscentrum NoorderRuimte
Ruimte voor Nieuwe Energie	RAAK-mkb	299.908	600.351	sep 15 - aug 17
Bouwtex	RAAK-mkb	299.643	600.305	okt 17 - sep 19
		599.551	1.200.656
Kenniscentrum Kunst & Samenleving
TimeLineGallery	RAAK-kiem creatieve industrie	20.000	42.940	aug 17 - jul 19
Futures Labs	RAAK-kiem 21st century skills	20.000	42.940	jun 17 - mei 18
		40.000	85.880
Totalen RAAK		5.764.094	11.131.449

Valorisatie Koers Noord

Koers Noord	Subsidie- verstrekker	Subsidie- bedrag in €	Project- budget in €	Looptijd
Programma's worden uitgevoerd onder de vlag van SNN (Samenwerkingsverband Noord Nederland)
Wearable Technologies for Active Living	SNN	480.627	1.051.350	dec 13 - mrt 17
World Class Composites Solutions	SNN	46.313	61.750	jul 15 - jun 20
Banenkansmonitor	SNN	118.604	269.555	okt 15 - jun 17
Region of Smart Factories	SNN	202.987	327.767	jan 16 - feb 20
Innofest	SNN	87.500	122.940	sep 16 - aug 19
Pharma Portal	SNN	12.000	30.000	okt 16 - okt 19
Proeftuin dHealthlab	SNN	280.060	560.120	sep 16 - aug 19
Proeftuin 5G	SNN	502.964	838.274	mei 17 - apr 19
Valorisatie Microserver	SNN	28.771	59.472	jan 17 - dec 18
Man Made Blue Zone	SNN	22.706	75.852	okt 16 - okt 19
ZAP2	SNN	2.544.582	4.457.000	apr 16 - dec 21
Totalen Koers Noord		4.327.114	7.854.080

Valorisatie Overige subsidies en totaal

Overige subsidies	Subsidie- verstrekker	Subsidie- bedrag in €	Project- budget in €	Looptijd
Flexigrow	Ministerie EZ	207.075	414.150	jan 15 - mrt 18
FlexiforFuture	Ministerie EZ	10.013	20.026	jan 15 - dec 17
Werkplaats Sociaal Domein	Ministerie VWS	555.000	1.669.200	mrt 16 - dec 18
Community of Open Online Courses	Ministerie VWS	15.025	30.050	mei 17 - dec 18
Future Literacy Knowlab	Ministerie OC&W	50.000	50.000	mei 16 - dec 17
MariGreen	InterReg	156.306	208.408	sep 15 - dec 18
P2X - Power to Flex	InterReg	203.000	271.000	apr 16 - sep 19
Water Co-Governance	InterReg	135.000	270.000	jan 16 - dec 19
ID3AS	InterReg	1.381.034	1.575.983	jan 17 - jul 20
GrowIn 4.0	InterReg	161.837	323.675	aug 17 - jul 20
EDRIT	InterReg	224.310	448.620	jul 17 - dec 18
PERISCOPE	InterReg	146.609	293.219	sep 17 - aug 20
Circular BIOmass CAScade to 100%	InterReg	189.261	378.521	jul 17 - jul 20
Valorisatie Inhoudsstoffen Planten	InterReg	5.000	10.000	okt 17 - mei 18
SPEACH	Erasmus+	258.192	318.486	jan 15 - dec 17
IMPECD	Erasmus+	63.754	63.754	sep 15 - aug 18
Activity Square Europe	Erasmus+	24.691	43.470	mrt 16 - aug 18
SOCRE	Erasmus+	76.551	76.551	okt 16 - okt 19
ProInca	Erasmus+	116.299	116.299	okt 17 - okt 19
COP4HL	Erasmus+	248.512	248.512	nov 17 - nov 20
We Talent	Erasmus+	89.339	89.339	sep 17 - aug 20
eCoNNECT	Erasmus+	26.710	40.000	okt 17 - sep 19
StoreAndGo	H2020	269.000	269.000	jan 16 - dec 19
LIBBIO	H2020	617.500	617.500	okt 16 - sep 20
Enterprise Europe Network Noord-Nederland	H2020	429.699	716.165	jan 17 - dec 18
Frames met Energie	RVO	131.920	164.900	okt 14 - mrt 17
2e Warmterevolutie	RVO	103.980	103.980	jan 15 - mrt 19
Buurtkracht	RVO	116.911	146.139	feb 15 - jan 17
Flexnode	RVO	368.833	737.666	feb 16 - dec 17
Submerged Solar	RVO	95.681	191.363	sep 16 - mrt 19
Solar Miles	RVO	105.804	141.073	apr 17 - mrt 19
Betapunt Noord deel 2	Betapunt	200.000	258.812	dec 12 - mrt 17
Programmeren in Noord Nederland	Betapunt	81.010	81.010	jul 17 - jul 18
Bètapunt Noord - 3	Betapunt	31.040	31.040	sep 17 - jul 18
Zelfstandig Sporten in het VMBO	ZonMW	74.755	82.455	mrt 16 - aug 17
Herziening richtlijn verpleegkundige en verzorgende	ZonMW	149.249	149.249	sep 16 - feb 18
Gezonde Leefstijl VB	ZonMW	400.000	490.974	dec 16 - nov 20
Druk en Dwars	ZonMW	500.000	717.731	sep 16 - aug 19
3D: drie praktijken, drie perspectieven, drie stappen	ZonMW	150.000	150.000	apr 17 - mrt 19
Sociale Robots	ZonMW	15.639	31.386	dec 16 - jun 18
Goalkeeper	ZonMW	15.000	15.000	jan 17 - jul 17
NIVO	ZonMW	20.000	34.626	dec 16 - nov 20
Integraal aan het Werk	ZonMW	24.134	24.134	sep 17 - mei 18
Werkplaats ondersteuning mantelzorgers vanuit thuiszorg	NRO	621.724	742.075	dec 15 - dec 19
Zelfregulatie ontwikkelen in het bewegingsonderwijs	NRO	19.896	19.896	sep 17 - dec 17
Sustainable Business Models	NWO	144.000	250.000	mei 15 - apr 19
INXCES	NWO	250.000	260.000	apr 16 - mrt 19
Being There	Mondriaanfonds	30.000	30.000	feb 17 - dec 17
Sûne Mûle	Stichting de Friesland	200.000	241.990	jan 16 - dec 18
Openheid	Stichting AGIS / Triodos Foundation	81.500	131.500	apr 16 - mrt 18
Mindset	Stichting AGIS	77.150	77.150	mrt 17 - feb 19
Zelfstandig sporten voor kinderen met DCD	Fonds Nuts-Ohra	164.945	189.636	sep 16 - aug 17
Muziek voor Kwetsbare Ouderen in het Ziekenhuis	Fonds Sluyterman van Loo	38.000	172.500	jan 16 - dec 17
Programmeren met Google - 2	Google	44.800	44.800	jul 16 - jun 17
Programmeren met Google - 3	Google	63.200	88.375	jul 17 - aug 18
Practoraat Drenthe College	Regionaal Investerings Fonds	54.760	154.760	sep 16 - sep 20
Combinatiefunctionaris Bslim	Gemeente Groningen	330.000	330.000	sep 11 - aug 17
Programmeren in de Klas	Gemeente Groningen	174.167	229.500	sep 16 - aug 17
De Gezonde School	Gemeente Groningen	73.300	73.300	sep 16 - aug 17
Succes for All	Gemeente Groningen	30.000	30.000	apr 15 - mrt 19
Groningen FIT	Gemeente Groningen	25.453	68.815	jan 16 - dec 17
Groninger Aanpak	Gemeente Groningen	40.850	202.675	dec 16- dec 18
Programmeren in de Stad - 2	Gemeente Groningen	59.417	118.834	aug 17 - aug 18
Action Research Korreweg	Gemeente Groningen	10.000	10.000	sep 17 - jun 18
Impuls-Kieskeurig	Gemeente Groningen	22.000	44.000	aug 17 - aug 21
Duurzaam Drenthe, Drenthe 2050	Provincie Drenthe	95.590	95.590	feb 16 - jun 17
TTE Vouchers	Provincie Drenthe	117.500	117.500	mrt 16 - dec 17
TTE POVO	Provincies Groningen en Drenthe	180.867	180.867	jan 14 - jul 17
International Business Talent	Provincie Groningen	344.132	688.265	jul 13 - nov 17
Green Deal Small Scale LNG	Provincie Groningen	400.000	1.200.000	jul 14 - dec 18
Green Deal Power & Energy Distribution	Provincie Groningen	293.000	880.000	sep 14 - aug 18
Green Deal Communication & Sustainable Society	Provincie Groningen	135.000	405.000	sep 14 - aug 18
Green Deal EAE Energy Venture Lab	Provincie Groningen	51.467	51.467	apr 16 - dec 18
Personalised Food	Provincie Groningen	6.200	12.400	jan 17 - dec 18
Firefly	Provincie Groningen	13.000	26.000	jan 17 - dec 17
Duurzaam Nieuwolda	Provincie Groningen	69.900	110.700	apr 15 - mrt 17
Gaming voor Vitaliteit	Provincie Groningen	41.337	82.675	jun 15 - dec 17
Functional Fitness Monitor	Provincie Groningen	85.340	126.905	jun 15 - dec 17
Care to Wear	Provincie Groningen	150.000	312.100	aug 15 - aug 17
360 DSM	Provincie Groningen	130.675	261.350	nov 15 - dec 17
Krachtig MKB - Gebiedscoöperatie Oost Groningen	Provincie Groningen	90.000	90.000	mrt 17 - jul 19
Verwaarding Noordzeegarnalendoppen	Provincie Groningen	150.000	308.700	mrt 16 - dec 17
Kennisnetwerk Krimp Noord-Nederland 1	Provincies Gr/Dr/Fr	345.000	585.000	jul 10 - dec 19
Health Hub Roden	Provincies Gr/Dr/Fr	3.743.000	10.848.000	feb 15 - feb 20
CVO: Centrum voor Valorisatie en Ondernemerschap Groningen	Ministerie EL&I	700.000	1.400.000	jul 11 - jun 17
Centre of Expertise Healthy Ageing via bekostiging	Ministerie OCW	5.000.000	16.000.000	jan 13 - dec 17
Centre of Expertise Energie via bekostiging	Ministerie OCW	5.000.000	19.900.000	jan 13 - dec 17
Totalen Overige Subsidieregelingen		27.940.843	69.305.791
1 fase 1 t/m 5 toegekend (fases worden per jaar beoordeeld en toegekend)
Totaal		38.032.051	88.291.320

Resultaten kenniscentra

Centre of Expertise Energy

Nr.	Project	Partners	Resultaten /impact
1	Frames met Energie penvoerder	EMMA, Us Kooperaesje	Deelnemers aan dit project zijn beter betrokken bij en getraind in effectieve communicatie over energietransitie tussen overheid, markt, kennisinstellingen en maatschappij. Dit helpt de energiedialoog op gang te brengen en te houden.
2	Let's Talk Energy penvoerder	Diverse noordelijke provincies en gemeenten, Rijksuniversiteit Groningen, Hogeschool Utrecht, Communicipals, TNO, NMF, Logeion, Van der Glas Milieuadvies, Lieftink Advies	Op internet en sociale media is de dialoog ontrafeld over energietransitie. Hierdoor kunnen overheden en communicatiebureaus effectiever communiceren over energietransitie.
3	2e Warmterevolutie MJP CCO	TU Delft, TU Twente, TU Eindhoven, Hogeschool Utrecht, Alliander, BJW, Cornelissen Consulting, Itho Daalderop, Nedmag, Liveliness, Oxycom, De Beijer, Wendelin Lab	Samen met TNO is gekeken naar de mogelijkheden van een warmtebatterij in een woonwijk. Welke materialen en modellen zijn er mogelijk? Dit heeft geleid tot een vervolgaanvraag en een discussie over de schaal van warmteopslag in woonwijken.
4	FlexP2G	FramesEnergySystems, Hydron Energy, ECN	Het project richt zich op de ontwikkeling van een flexibele en modulaire power-to-gas-procesinstallatie, waarbij efficiënte waterstofproductie en methaniseringtechnologie vergaand zijn geïntegreerd. Hierdoor kan overmaat aan elektriciteit, op kleine schaal, maar robuust, worden omgezet in methaan via waterstof. Daarmee komt er een goedkoper en energiedichter medium voor opslag beschikbaar.
5	Smart Power Systems	CeDel, ES Technologies, I-NRG	In dit project is samen met Cedel een energiemanagementsysteem ontwikkeld om met behulp van zonnepanelen en batterijen zo veel mogelijk energie te gebruiken die duurzaam is opgewekt. Dit systeem wordt doorontwikkeld om als product beschikbaar te komen op de markt.
6	Kracht van de buurt	Fudura, Rijksuniversiteit Groningen	Centraal in dit project staat de vraag op welke manier gezamenlijke energiebesparing kan bijdragen aan energiebewust gedrag. Vanuit fundamenteel onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen worden gedragsinterventies ontwikkeld en op hun effect getest. Voorbeeld is de Buurtkrachtkoffer, waarbij bewoners hun energieverbruik op apparaatniveau noteren én uitwisselen.
7	FlexiGrow penvoerder	EnergyQ, Enexis, Gasterra	In nieuwbouwgebied Meerstad wordt gekeken naar het effect van warmtepompen op het net, in een all electric wijk. Hierdoor is beter bekend aan welke eisen het elektriciteitsnet in een dergelijke wijk moet voldoen.
8	FlexiForFuture	Rijksuniversiteit Groningen, Gasunie, RoofTop Energy, WestlandInfra	Een theoretische verkenning naar het energiesysteem van de toekomst heeft een groot scala aan flexibele diensten opgeleverd. Hoe kunnen we deze diensten definiëren? En hoe kan men betalen voor deze diensten? Deze diensten worden nu verder uitgewerkt en getest.
9	Submerged Solar	Sunfloat, EnAble,Mi	In dit project zijn robuust en rendabel drijvende zonnepanelen ontwikkeld. Inmiddels zijn deze panelen toegepast in Westpoort, aan de rand van de stad Groningen. Een grootschaliger uitrol is in Rotterdam gaande.
10	Bio P2G penvoerder	Gasterra, ENKI, WUR, Gasunie, Rijksuniversiteit Groningen, Bioclear, DMT, Enexis, Proces Groningen	Het onderzoek heeft inzicht opgeleverd in de condities waarin bacteriën duurzame energie kunnen produceren in de vorm van waterstof. Zo’n systeem vormt een alternatief om gebrek aan wind en zon op bepaalde momenten op te vangen. Ook is onderzocht hoe deze wijze van produceren in een energiesysteem past.
11	MariGreen LNG Plug&Play	Astron, Dirks Elektrotechniek, DST, ESF, Mariko, Shipco, Scheepswerf, Conoship	In dit project wordt bepaald hoe een mobiele LNG-installatie eruit moet zien en wat de veiligheidseisen zijn. LNG kan op de wal worden ingezet om elektriciteit te produceren voor schepen. Dat is veel schoner dan diesel.
12	Greendeal Power & Distribution	Gasunie, Provincie Drenthe, diverse Drentse gemeenten, Gemeente Groningen, Enexis Alliander, diverse onderwijsinstellingen, Fudura, Netbeheer Nederland	Deze Greendeal onderzoekt de integratie van netwerken, inclusief gedrag. Het blijkt dat samen, laagdrempelig en niet vanuit een technische invalshoek naar energie kijken goed aanslaat. Er is een hoge bereidheid om aan vervolgacties mee te doen. Overheden, maar ook scholen vragen om begeleiding van acties en lesmateriaal op het gebied van energiebewustwording.
13	Greendeal Communication & Sustainable society	Gasterra, Gemeente Eemsmond, Gemeente Loppersum,	Deze Green Deal draagt bij aan het versterken van communicatie over duurzaam gedrag, in onderzoeksportfolio, onderwijs en onderzoek. Bedrijven worden geadviseerd in hun woordvoering over energie. Het blijkt heel belangrijk te zijn om juist vanuit een ander perspectief naar energie te kijken, en niet vanuit de traditionele communicatie-afdeling.
14	Greendeal Small Scale LNG	Clean Tech Aviation, Energy Academy Europe, Gasunie, TU EIndhoven	Op EntranCe is een testopstelling gebouwd, waarin wordt onderzocht hoe een straalmotor functioneert op LNG.
15	Power2fleX: CO2 benutten om CH4 te maken	OLEC, Provincie Groningen, Blue Hamster, Nordwest Gruppe, Holthausen, Cedel, Oosterhof Holman, Provincie Drenthe, Hochschule Emden/Leer, Desios, Jaske en Wolf, INTIS, 3N Dienstleistungen etc.	Onderzoek naar het converteren van elektriciteit naar waterstof op huishoudelijke schaal, in een mobiele en kleinindustriële toepassing. Deze laatste stap is inclusief methanisering, waardoor gebruik en transport gemakkelijk is. Deze schaal kan aantrekkelijk zijn als voorziening aan huis in de energieketen.
16	Energieopwek.nl 2e fase	t.b.v. SER Energieakkoord, in samenwerking met Gasunie, Tennet en Netbeheer Nederland	Energieopwek.nl toont de actuele hoeveelheid opgewekte duurzame energie in Nederland op kwartierbasis en vertaalt dit naar het aantal huishoudens dat hiermee kan worden bediend. Zo kan het behalen van de doelen uit het energieakkoord op de voet worden gevolgd en inzicht en bewustwording worden vergroot.
17	Energy Barn	Gemeente Groningen, Gasunie, Gasterra, EnergyValley, Het Ondernemersfonds	Het principe cradle to cradle is op EnTrance in praktijk gebracht. In de Energy Barn worden evenementen georganiseerd om de publieksfunctie van EnTranCe te faciliteren. Er is bijzonder veel vraag naar allerhande evenementen, zowel beleidssessies voor bedrijven als snelkookpanweken voor studenten. In combinatie met EnTranCe is kennismaken met duurzame energie gemakkelijk te realiseren. Daarvan wordt volop gebruik gemaakt, door heel verschillende groepen mensen.
18	Energy Venture Lab	Hanzehogeschool Groningen	Clean Tech Aviation onderzoekt of een vliegtuigmotor kan werken op LNG. Dit project is een vervolg op het succesvolle startup Fasttrack project, waarin starters op energiegebied worden begeleid. Clean Tech Aviation was de winnaar van 2016.
19	Drenthe in Transitie	Provincie Drenthe	Provincie Drenthe voert een programma uit over duurzame energie en stimuleert lokale initiatieven. Wij ondersteunen dit met evaluaties en beleidsadvies.
20	Energiescan, Steendam, Loppersum (vervolg op Ten Post)	Lokale energiecoöperatie Steendam en Loppersum, Enexis, Provincie Groningen	Advies met verschillende scenario’s over hoe een dorp een stap dichter bij energieneutraliteit kan komen, rekening houdend met de ligging en de mogelijkheden.
21	Speur de energieslurper	Diverse bedrijven en overheden, w.o. Provincie Groningen, Gemeente Assen, Gasunie	Medewerkers van bedrijven en overheden vergeleken in teams het elektriciteitsverbruik van apparaten. Het onderzoek gaf inzicht in wat de effecten van deze actie zijn op het bewustzijn over energieverbruik in woningen en duurzaam gedrag.
22	Check je warmtelek	Diverse bedrijven en overheden, w.o. Provincie Groningen, Gemeente Assen, Gasunie	Met deze actie krijgen bewoners inzicht in de warmtelekken van hun huis. Dat activeert het energiebewustzijn en zet de bewoners aan om maatregelen te nemen. Uit onderzoek blijkt dat deze actie de bewoners motiveert en stimuleert om verder te gaan met energiemaatregelen.
23	Bedrijfkracht	Noordelijke provincies, Gasunie	Buurkracht voor bedrijven, bevorderen van bewustwording en duurzaam gedrag in bedrijven door middel van diverse interventies.
24	10.000 huishoudens large	Provincie Drenthe	-
25	Samen Besparen (Larix Assen)	Gemeente Assen, Actium, Provincie Drenthe	In dit project wordt gekeken in hoeverre huishoudens voor wie energie niet zo hoog op de agenda staat, vanwege te veel andere problemen, kunnen worden betrokken bij energietransitie.
26	Eindgebruikersonderzoek NOM woningen	Raak Publiek consortium met diverse woningcorporaties	Onderzoek naar gedrag van bewoners van energieneutrale woningen. Deze woningen blijken in de praktijk namelijk niet altijd energieneutraal.
27	Interventietraject Agrologistiek 30 km Loppersum	Gemeente Loppersum	Activeren van inwoners van dorpen op het gebied van snelheidshandhaving, waarbij het eigenaarschap van gemeente en politie naar bewoners(initiatieven) gaat.
28	Lesmateriaal tbv diverse onderwijstypen	Nassaucollege Assen, Wellantcollege Houten	Ontwikkelen van een lespakket met Speur de Energieslurper voor het bevorderen van bewustwording en duurzaam gedrag bij mbo- en vmbo-leerlingen.
29	AgroCycle	Lorel consultancy, diverse boerenbedrijven	Ontwerpen van een zo veel mogelijk gesloten energiehuishouding voor een boerderij.
30	Solar Miles	MVI project	Onderzoek naar hoe inwoners te bewegen zijn hun duurzame deelauto te laten staan op het moment dat er duurzame energie geproduceerd wordt.
31	R-link	Universiteit Wageningen	Onderzoek naar lokale initiatieven in verschillende steden in Nederland, om te leren hoe participatie bereikt kan worden.
32	We Energy Game	Provincie Drenthe	Bordspel om de dilemma’s bij de inzet van duurzame energie bespreekbaar te maken. Uitgevoerd in 150 plaatsen in Nederland.
33	Store&GO	Consortium van 20 internationale partners	H2020 project met als doel het realiseren van een waterstoffabriek om piekbelasting in productie op te vangen en methaan te produceren.

Centre of Expertise Marian van Os Centrum voor Ondernemerschap

Centre of Expertise Marian van Os Centrum voor Ondernemerschap

Centre of Expertise Marian van Os Centrum voor Ondernemerschap

	Project	Externe partners	Resultaten/impact
1	Bedrijfskundige Innovaties in de Aardbevingsbestendige Bouw (BIAB)	Bouwend Nederland regio Noord, EPI-Kenniscentrum en 10 mkb-bouwbedrijven	·       Acht procesverbeteringsinterventies bij bedrijven en twee collectieve adviezen. ·       Slimmer georganiseerde (en dus productievere) mkb-bouwbedrijven.
2	Duurzaam Duurzamer Produceren	Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Koninklijke Metaalunie, MKB-Nederland Noord, TechnologieCentrum Noord-Nederland, EntrancE, het Lean Innovation Network en 15 productiebedrijven	Met het handboek worden mkb-bedrijven geholpen om proces- en duurzaamheidsverbeteringen te initiëren en te integreren.
3	EEN	Kamer van Koophandel, RvO, SNN, Energy Valley, Water Alliance en Business 4Development Friesland	Extern: ·       Versterkte infrastructuur voor mkb-ondersteuning in Noord-Nederland, met KCO als spin in het web. ·       Leads naar andere (internationale) projecten. ·       Vergroten bijdrage vanuit externe financiering. ·       Goede samenwerking met externe partners (KvK, RvO, SNN). Intern: ·       Versterkt netwerk van personen en projecten met mkb-contacten. ·       Grotere naamsbekendheid EEN.
4	Hanze Invent		·       Twee spin-offs, drie valorisatietrajecten samen met bedrijven of maatschappelijke actoren. ·       Bijdrage aan de economische en maatschappelijke ontwikkeling van de noordelijke regio.
5	International Business Talent (IBT)	Provincie Groningen, deelnemende mkb bedrijven.	·       Mkb-bedrijven in de provincie Groningen betrekken bij internationale onderzoekslijnen KCO. ·       Omzetstijging bij Gronings mkb door intensivering internationale handel. ·       Behouden internationale hoogopgeleide young professionals voor regionale arbeidsmarkt. ·       Stijging werkgelegenheid bij internationale Groningse bedrijven.
6	MKB@Work	26 Mkb’ers, regionale partners (waaronder vier arbeidsmarktregio’s en Inkoop Platform Groningen), landelijke partners (o.a. Commissaris 100.000 banen), lectoraten Arbeidsparticipatie en Marketing/Marktgericht Onderzoek; hoogleraar Bestuurskunde Rijksuniversiteit Groningen.	Een structurele samenwerking tussen mkb en gemeenten/UWV bij plaatsing van mensen met een arbeidsbeperking, met zo weinig mogelijk regels en zo veel mogelijk zelfsturing door mkb.
7	Proof of the pudding	12 mkb-bedrijven	Methodiek waarmee mkb-bedrijven de eindconsument beter en eerder kunnen betrekken bij hun productontwikkeling.
8	ReFrame	Duizend ondernemers waarvan 200 in een kerngroep. Spel in zeven regio’s en zes landen.	In een proeftuin van 5 regionale pilots zullen partners in de Regionale voedselketen (RFF) demonstreren als een effectieve reeks maatregelen om de stedelijke voedselbehoeften en regionale voorzieningen op te schalen en tegemoet te komen. REFRAME biedt een ondersteuningsinfrastructuur voor voedselgerelateerde kmo's om hun slimme specialisatiestrategieën in voedselketens op de assen van stad en platteland te ontwikkelen en uit te voeren. Op weg naar een RFF zullen alle pilots een routekaart in 5 stappen gebruiken. Er wordt een transnationaal leerlab opgezet ter ondersteuning van de ontwikkeling en training van vaardigheden van alle belanghebbenden. REFRAME bundelt de knowhow die nodig is om deze regionale voedselketens op te zetten in een transnationaal netwerk van experts, elk nauw verbonden en voet aan de grond in zijn eigen pilotregio.
9	Monitor EBG	Economic Board Groningen, Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen	Het EBG kan de komende jaren nagaan welke economische effecten zijn investeringen in het aardbevingsgebied hebben. Dit is een belangrijke verantwoording voor de besteding van het budget van € 100 miljoen.
10	IWP Arbeid & Healthy Ageing	FSC Van Mesdagkliniek, De Zijlen, FNV-Noord, AssenvoorAssen	De betrokken organisaties en netwerken zijn beter in staat duurzame inzetbaarheid van medewerkers te vergroten.
11	Baanopeningenmonitor (Sectorplan)	Provincie Groningen, VNO-NCW Noord, FNV Noord-Oost	·       De individuele bedrijven hebben concreet zicht op hun huidige vraag naar arbeid en personeelsbezetting, en de verwachte ontwikkeling over vijf jaar. ·       De data en analyses maken dreigende knelpunten op de arbeidsmarkt zichtbaar, waarop ondernemers, overheid en onderwijs gericht actie kunnen ondernemen.
12	Slim organiseren in het onderwijs	Zestor	·       Met de nieuwe instrumenten zijn teamleiders beter in staat maatregelen te ontwerpen die tegelijkertijd werkdruk reduceren en efficiency verhogen. ·       Onderwijsinstellingen kunnen beter voldoen aan de gestelde eisen: op efficiëntere manier leveren van kwalitatief hoogwaardig onderwijs onder aanvaardbare werkomstandigheden.
13	De toekomst van arbeidsverhoudingen	De Onderlinge ua, Slotemaker de Bruine Instituut/ Formaat	·       Verdieping maatschappelijk debat over toekomst van arbeidsverhoudingen. ·       Voorstellen voor sociale partners en overheid voor beleid en regelgeving op precarisering in een sociaal-economisch meerstromenland.
14	Vakmanschap en Klantmanagers	Hogeschool Rotterdam, USBO Universiteit Utrecht	Effectievere re-integratiedienstverlening door betere afstemming van organisatorische voorwaarden op persoonlijke vaardigheden van klantmanagers.
15	Professionalisering van de re-integratiedienstverlening	BvK, Divosa	·       Meer en toegankelijke kennis over arbeidsreïntegratie en dienstverlening. ·       Daling van aantal bijstandsontvangers en toename werkzame beroepsbevolking en besparing op sociale zekerheid.
16	Autisme & Gaming	NHL, Windesheim, Accare, UMCG, 8D Games	Inzicht in de rol van digitalisering voor het ondersteunen van kinderen met autisme binnen het behandeltraject. Daarnaast zijn een aantal proof-of-concepts ontwikkeld en uitgetest bij scholen en kinderen met autisme.
17	LudoVita	Lerenophetweb, Impuls, Ergoenzo	Het ontwikkelen van een proof-of-concept-platform dat gebruikt kan worden door zorgorganisaties en zorgprofessionals om werkdruk en werkbelasting tegen te gaan.
18	IWP Exergaming	Beatrixoord, UMCG, Rijksuniversiteit Groningen	Het ontwikkelen van een aantal adaptieve interventies om kinderen met DCD te ondersteunen
19	Creative Technology en Health	HANNN, Stichting Game Incubator en noordelijke Game bedrijven	Netwerkvorming bij de noordelijke creatieve industrie om deze te ondersteunen met het naar de markt brengen van games. Werk hiervan wordt voortgezet in de Proeftuin eHealth.
20	Creative Technology en Health	HANNN, Stichting Game Incubator en Noordelijke Game bedrijven	Netwerkvorming bij de noordelijke creatieve industrie om deze te ondersteunen met het naar de markt brengen van games. Werk hiervan wordt voortgezet in de Proeftuin eHealth.
21	Werknemersonderzoek banenafspraak RPA Haaglanden	De Onderlinge UA, Werkbedrijf Haaglanden	Bundel met verhalen van afzonderlijke casussen en een symposium.
22	Leiderschap in ontwikkeling	Van Mesdagkliniek	Het onderzoek is een zoektocht naar factoren met betrekking tot leiderschap, die invloed hebben op de transitie die in de zorg plaatsvindt. Deze transitie is in het kort als volgt te omschrijven: van verticaal en aanbod -gestuurd naar horizontaal en vraag-gestuurd, waarbij intensief moet worden samengewerkt door stakeholders binnen en buiten de organisatie. het doel van deze transitie is kwalitatief goede, toekomstbestendige zorg tegen aanvaardbare kosten.
23	Baliegroep	Instituut Gak, Het SNS Reaal Fonds, Stichting Orbis en De Onderlinge UA	·       Scenario’s of prototypes van toekomst sociaal domein. ·       Publieke debatten. ·       Transitievoorstellen. ·       Mogelijk ook experimenten.
24	Verhalen en marketing in Drenthe	Provincie Drenthe	Een nieuwe marketingcampagne voor Drenthe, die beter aansluit bij het erfgoed van de provincie en verder gaat dan het bekende beeld van hunebedden en rust.

Centre of Expertise Healthy Ageing

	Project	Externe partners	Resultaten/impact
1	FAITH (Frailty by Assessment, lntervention and Technology towards Health)	NHL Hogeschool, NHL Stenden.	Onderzoek naar het voorkomen van frailty (kwetsbaarheid) bij ouderen. Dit moet leiden tot meer inzicht, praktijkgerichte kennis en een doelmatige toepassing daarvan in een gepersonaliseerde aanpak.
2	COP4HL (Europese project Communities of Practice for Healthy Lifestyle)	Gemeente Groningen, Sweco, Plaza Sportiva en wijkbewoners	·       Onderzoek naar hoe de openbare ruimte ‘beweegvriendelijk’ kan worden ingericht. ·       Pilot is de fysieke en sociale inrichting van de openbare ruimte in de wijk Europapark. De bedoeling is dat hier parken, loop- en fietsroutes en sport- en spelvoorzieningen worden aangelegd die bewoners frequent gaan gebruiken.
3	dHealth Lab	UMCG, Rijksuniversiteit Groningen en de IT-bedrijven Wildsea en Reconcept, met subsidies van Gemeente Groningen, Provincie Groningen en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (via het Samenwerkingsverband Noord-Nederland)	Health Lab is een omgeving voor het ontwikkelen en testen van nieuwe digitale producten en innovaties op het gebied van gezondheidszorg. De (door)ontwikkeling en het op grote schaal gebruik maken van innovaties blijft achter bij de verwachtingen. Aan de basis hiervan ligt het 'gat' tussen ondernemers en zorginstellingen.
4	Gezondheid, Welzijn en Technologie	Tien partnerorganisaties, waaronder Verslavingszorg Noord Nederland, het Martini Ziekenhuis, Menzis, UMCG en ROC’s.	·       Het project richt zich op het versterken van de componenten eHealth en technologie in onderwijs en onderzoek(projecten). ·       Er is een Plan van Aanpak opgesteld voor onder meer kennisdeling, het gezamenlijk ontwikkelen van keuzemodules en het opzetten van leergangen voor professionals en docenten. ·       Er is een inventarisatie gemaakt van onderwijs, onderzoek en faciliteiten op het gebied van Gezondheid, Welzijn en Technologie.

Kenniscentrum NoorderRuimte

	Project	Externe partners	Resultaten/impact
1	Climatescan Internationale kennisuitwisseling innovatieve metingen waterkwaliteit en warmtestress	·   Lokale en nationale overheden Filipijnen en Indonesië ·   Diverse overige organisaties in Filipijnen en Indonesië ·   Mkb in Filipijnen en Indonesië ·   Diverse Europese partners ·   Tauw Adviesbureau ·   AKVO ·   Waterwegen ·   UNSECO IHE ·   Gemeenten Groningen, Hoogeveen, Leeuwarden ·   Waterschap Noorderzijlvest ·   Hogeschool Rotterdam ·   Hogeschool Amsterdam ·   Van Hall Larenstein	·       De metingen van waterkwaliteit en warmtestress in steden heeft in Nederland geleid tot aanpassing van beleid in steden. ·       Met de partners in de Filipijnen en Indonesië zijn projectvoorstellen ingediend die moeten leiden tot opschoning van sterk vervuilde (dode) rivieren. ·       Impact op het onderwijs. ·       Veel kennisoverdracht naar studenten, gemeente, waterschap en andere partijen. ·       Aandacht in de regionale, nationale en internationale pers.
2	Kennisnetwerk Krimp Noord-Nederland	1.300 professionals van adviesbureaus, kennisinstellingen, woningcorporaties, zorg- en welzijnsinstellingen, gemeenten, Provincie Groningen en ministeries	·       Professionals in Noord-Nederland spelen in hun werk beter in op krimp. ·       Dit jaar zijn regionale krimpcafés georganiseerd, expertmeetings en is bijgedragen aan andere bijeenkomsten. ·       Door de activiteiten binnen het netwerk vindt een actieve kennisuitwisseling plaats. Hierdoor is een grote groep professionals binnen Noord-Nederland op de hoogte van succesvolle praktijkvoorbeelden op het gebied van krimp.
3	Eems Dollard Regio in Transitie (EDRiT)	Gemeente Oldambt, Rijksuniversiteit Groningen, Hochschule Emden / Leer, IHK für Emden und Papenburg, Landkreis Leer	·       Versterken van de regionale economische ontwikkeling op het gebied van één gemeenschappelijke onderwijs- en arbeidsmarkt. ·       Stevigere verbinding tussen bedrijven en hogescholen in de regio. ·       Studenten voeren opdrachten uit voor bedrijven in de buurlanden. Bedrijven zijn opdrachtgever voor studenten uit het buurland.
4	Aardbevingen	Economic Board Groningen, TNO, Bouwend Nederland	·       Vergroten van kennis over aardbevingsbestendig bouwen via BuildinG, het innovatiecentrum voor de bouw en infrastructuur. Er zijn testfaciliteiten voor aardbevingsonderzoek, waaronder twee triltafels.
5	IWP Healthy WorkPlace	Menzis, Engie, Planon, Measuremen, Quantified Self Institute	·       Inzet van technologie in de Living Lab Healthy Work Place om inzicht te krijgen in het eigen gedrag en de gezondheid, in relatie tot omgevingsfactoren. ·       Goed functionerend samenwerkingsverband (6 partners, 6 sponsors), waarbij alle partners betrokken en actief zijn met substantiële meerjarige inbreng in natura (tijd en technologie/inrichting) en geld. ·       Er is een functionerend living lab bij NoorderRuimte en een vergevorderd plan voor tweede living lab bij Menzis (Wageningen).
6	Innovatiewerkplaats Health Space Design	CEANconsulting, Grontmij, ‘s Heeren Loo, Martini Ziekenhuis, UMCG, Lentis, ZuidOostZorg, Gezondheidscentrum Kloosterveen, Op ten noort blijdenstein architecten & adviseurs, Coresta, Studio dVO, TNO	·       Antwoorden op de vraag hoe ruimte en organisatie in de zorg beter op elkaar afgestemd kunnen worden, zodat zorginstellingen beter functioneren en kwalitatief goede zorg kunnen bieden tegen lagere kosten. ·       In ziekenhuis Nij Smellinghe in Drachten is een proefspreekkamer van de toekomst gerealiseerd.
7	Barometer Maatschappelijk Vastgoed	150 gemeenten en 250 professionals uit gemeenten, kennisinstellingen, overheden en beleggingsmaatschappij	·       Publicatie tiende Barometer maatschappelijk vastgoed, met aandacht voor impact, trends en ontwikkelingen. ·       Goed bezocht congres.
8	Ruimte voor Nieuwe Energie	Energiecoöperaties Trynergie en Reggestroom, NLD, Ecoop, Grunneger Power, Groninger Energie Koepel, Adema Architecten, ASN Installaties, Paddepoel Energiek	·       Onderzoek naar alle facetten van energiecoöperaties om de effectiviteit ervan te vergroten. ·       Kennisoverdracht via workshops, focusgroepen en publicaties.

Kenniscentrum Kunst & Samenleving

	Project	Externe partners	Resultaten/impact
1	Meaningful Music in Health Care	Universitair Medisch Centrum Groningen, afd. chirurgie	• Het ontwikkelen van een innovatieve muziekpraktijk, waarin (toekomstige) professionele musici op interactieve wijze live muziek maken voor kwetsbare patiënten in ziekenhuizen. • Meer inzicht in de bijdrage van deze muziekpraktijk voor het verplegend personeel. • Een keuzevak voor de MA opleiding van het Prins Claus Conservatorium. • Ruimere beroepsmogelijkheden voor professionele musici, zoals hier in praktijk genomen is. • Erkenning en herkenning bij ziekenhuizen van de heilzame werking van livemuziek tijdens het herstelproces na een chirurgische ingreep.
2	Ik zie, ik zie in het Odensehuis	Odensehuis Groningen	• De beeldvorming rond personen met dementie is beïnvloed, bijvoorbeeld via diverse tentoonstellingen, waaronder die in het UMCG. • Meer inzicht in de persoon met dementie binnen de zorg, onder andere via een tentoonstelling binnen de Academie voor Verpleegkunde. • Een vergroot inzicht in de sociale functie van portretteren en het artistieke proces van de student.
3	Kunst met een opdracht	Tresoar lectoraat Art and Public Space, Rietveld Academie	• Overdraagbare methodieken zijn ontwikkeld t.b.v. de meting en verandering van kunst in openbare ruimte
4	Being There – veranderkracht van kunst in het aardbevingsgebied		• Vergroot inzicht in de gebruikte artistieke strategieën en methodieken in de precaire sociale context van het aardbevingsgebied. • Vergroot inzicht in veranderingen in sociaal krachtenveld na de inbreng van een kunstproject in het aardbevingsgebied. • Vergroot inzicht in de ontwikkeling van de kunstenaar in een sociale context. • Meer bewustwording over de vernieuwende kracht van gezamenlijkheid en gemeenschapszin. • Bewoners hebben strategieën aangereikt gekregen om die gezamenlijkheid zelf vorm te geven
5	Step on the Grass	Innofest, SIA	• Onderzoek naar het verduurzamen van de creatieve industrie. • Meer kennis en ervaring in het verkleinen van de ecologische footprint van festivals. • Ontwikkelen en testen van prototype hennepmatten. • Vergroot maatschappelijke bewustwording rond de veelzijdigheid van het materiaal hennep. • Vergroot inzicht in de rol van kunstenaars en vormgevers om met biobased materialen nieuwe producten en toepassingen te ontwikkelen.
6	Panarchy Power- Sustainable Goal Lab	Gemeente Groningen, Verenigde Naties	• Methodiek om klimaatadaptief te bouwen te combineren met methodieken van burgerparticipatie. • Meer inzicht in de rol van kunstenaars en vormgevers om bij te dragen aan duurzaamheidsvraagstukken vanuit de rol agent of change.

Kenniscentrum Biobased Economy

	Project	Externe partners	Resultaten/impact
1	LIBBIO - Lupinus mutabilis for Increased Biomass from marginal lands and value for BIOrefineries (Horizon2020)	Biobased Industries Consortium, Biobased Industries Europe, Color&Brain, Innovation Center Iceland, Universidade de Lisboa, German Institute of Food Technologies, Lusosem, Vandinter Semo, Wageningen Universiteit	·       Vierjarig onderzoek naar de opbrengst en het rendement van het telen van Andes Lupine in Europa. Dit gewas produceert naast hoogwaardige eiwitten ook hoogwaardige olie. ·       Onderzoek naar de ontwikkeling van nieuwe food- en non-food producten op basis van Andes Lupine. Hiermee ontstaat toegevoegde waarde voor zowel boeren als bioraffinaderijen.
2	BIOCAS 100% (INTERREG)	In dit project werken 18 partners uit Nederland, Duitsland, Denemarken en België de komende vier jaar samen aan het creëren van inspirerende voorbeelden van biobased toepassingen in een circulaire economie.	·       Het project heeft tot doel meerwaarde uit agrarische (rest)stromen te creëren. Wij zijn verantwoordelijk voor groene extractie van farmaceutische, cosmetische en nutraceutische ingrediënten met behulp van superkritische CO2-extractie. ·       We ontwikkelen business cases in samenwerking met het mkb uit Noord-Nederland.
3	Luteïne	HLB BV, New Businesses Food Production, akkerbouwers, bollentelers	Onderzoek gericht op het ontwikkelen van een circulair ontwerp voor het duurzaam bestrijden van plantparasitaire aaltjes met Tagetes van gewassen. Restproducten van de biologische bestrijding worden benut voor het creëren van producten met een hoge toegevoegde waarde voor functionele voeding en anti-ageing cosmetica. Op deze wijze ontstaat een nieuwe productieketen die een volwaardig alternatief is voor chemische bestrijding en waarin hoogwaardige consumentenproducten worden geproduceerd.
4	Lupeol	Ofichem, Syncom	·       Het doel van deze studie is lupeol te halen uit de reststromen van lupineschillen en berkenbast, met behulp van superkritische CO2-extractie. De kosten van twee processen worden vergeleken. Hieruit wordt het meest optimale proces geselecteerd. ·       Effecten van verschillende lupeolextracten (lupineschil en berkenbast) worden met invitrotesten in een laboratorium vastgesteld en met elkaar vergeleken.
5	Inhoudstoffen uit biomassa snoeimateriaal	Ecorridors, Syncom	·       Onderzoek of snoeiafval van stedelijk groen verwerkt kan worden tot grondstoffen voor medicijnen (anti-tumor) en cosmetica (anti-ageing). De overgebleven biomassa wordt gebruikt als compost of grondstof voor bio-energie. ·       Ook wordt onderzocht of het mogelijk is, door verwaarding van het snoeiafval, kwalitatief hoogwaardig stedelijk groen aan te leggen en te onderhouden.
6	Farmaceutica uit glycoalkaloiden	Syncom	Onderzoek naar de potentie van glycoalkaloiden als geneesmiddel.
7	Smart Carbs	AVEBE, Eurofins, In Holland Hogeschool, UMCG, Van Hall Larenstein	Onderzoek gericht op het ontwikkelen van nieuwe zetmeelproducten met gezondheidsbevorderende eigenschappen.
8	Valoriseren van Chitine	Noorden Duurzaam, Dynaplak, NOM, Rijksuniversiteit Groningen, Syncom, Telson	·       Bij het verwerken van Noordzeegarnalen blijft per week circa 10 ton garnalenschalen over, waarvan één derde chitine. Dit chitine kan worden omgezet naar chitosan. Uit zowel chitine als chitosan worden bestaande en nieuwe derivaten ontwikkeld waar nieuwe toepassingen uit kunnen komen. Chitosan bindt bijvoorbeeld goed metaalionen; je zou er zware metalen uit afvalwater mee kunnen halen. ·       Ook wordt het winproces geoptimaliseerd om minder chemie te hoeven inzetten.

Naar volgende hoofdstuk